Nếu có dịp đến huyện vùng cao Lâm Bình tỉnh Tuyên Quang thì bạn đừng quên thưởng thức món ăn độc đáo và hấp dẫn nơi này. Đó chính là món “bánh trứng kiến” của người dân tộc Tày. Món bánh trứng kiến này đã chinh phục người ăn bằng vị dẻo thơm kết hợp vị bùi bùi được làm từ những nguyên liệu hoàn toàn có sẵn trong tự nhiên. Món ăn tuy dân dã nhưng được chế biến tương đối cầu kì với mùi vị riêng biệt không lẫn với bất cứ món bánh nào. Và nó đã trở thành một nét văn hóa ẩm thực độc đáo của đồng bào dân tộc Tày nói riêng và vùng núi phía Bắc nói chung. Bài viết của asbellblu.com sẽ cho bạn thấy được nét độc đáo của món ăn này nhé!
Nguyên liệu chính của món ăn
Nghe tới cái tên có lẽ ai cũng hình dung ra nguyên liệu chính của món ăn này đó là trứng kiến. Và có một điều đặc biệt đó là món bánh này chỉ có trong một khoảng thời gian rất ngắn mỗi năm. Vào những ngày đầu và cuối tháng 3 âm lịch. Lúc này trứng rất mẩy nên các gia đình thường rủ nhau đi rừng lấy về ăn hoặc bán. Ngày nghỉ học sinh cũng không muốn bỏ lỡ cơ hội đi hái lộc rừng. Bởi đây chính là thời gian sinh trưởng mạnh nhất của kiến. Những hạt trứng li ti bắt đầu lớn dần cũng là lúc người ta thu lượm mang về. Trứng kiến lớn bằng hạt gạo, màu trắng sữa; và phải trải qua rất nhiều công đoạn mới chế biến thành nhân bánh.
Một thứ nguyên liệu khác cũng rất quan trọng khi làm món bánh trứng kiến. Đó chính là lá cây vả, tiếng Tày là “bâu nỏa”. Một loại cây mọc hoang trong rừng, lá to như lá khoai môn. Chọn lá vả để làm bánh phải chọn lá bánh tẻ; không quá non cũng không quá già. Vì lá non quá khi hấp bánh chín thì lá nát không cầm được bánh. Còn nếu lá già quá thì khi ăn, bánh sẽ bị dai và không còn vị thơm, bùi của lá. Lá vả rửa sạch, bỏ phần gân lá ở mặt dưới rồi trải bột lên đó với độ dày vừa phải.
Khó nhất trong khâu làm bánh là tìm và lấy được trứng kiến
Phần khó nhất trong khâu làm bánh là tìm và lấy được trứng kiến. Phải những người có kinh nghiệm mới không lấy nhầm loại kiến độc gây nguy hiểm. Người dân chỉ hạ tổ kiến khi gặp nắng to. Lúc này, kiến sẽ nhanh chóng tản ra ngoài để lại những hạt trắng muốt như gạo. Muốn kiến bỏ đi nhanh và không tha theo trứng. Người dân thường cho thêm mấy cành cây bỏ vào chậu. Ngoài ra, người ta còn dùng khăn sạch quét đều trên miệng chậu. Khi đó những hạt bụi bẩn sẽ bám vào khăn, làm cho chậu trứng kiến sạch và ngon hơn. Trứng kiến khi bắt về được đãi nhẹ tay trong nước ấm; để những hạt trứng nhỏ li ti màu trắng không bị vỡ.
Cách làm bột bánh trứng kiến
Bột gạo nghiền nhuyễn được dát mỏng vừa phải, dày cỡ nửa phân rồi áp vào lá vả non thật vừa vặn. Khi làm chú ý không trải bột ra hết mép lá. Để khi hấp chỗ lá đó xoăn lại thành mép vừa để bột không tràn ra ngoài lại vừa làm khuôn cho chiếc bánh. Tiếp đến là cho trứng kiến đã rang thơm, cho thêm gia vị, ít lá hẹ. Rồi trải đều trên mặt miếng bột, cho tiếp lá vả áp trên mặt nhân trứng kiến. Tuy nhiên với lượng trứng kiến ngày càng hạn chế như ngày nay; nên người ta thường cho thêm thịt lợn băm nhỏ, hành khô, vừng hoặc lạc rang giã nhỏ làm nhân. Cùng các gia vị khác tạo vị mặn cho bánh.
Để miếng bánh đẹp, thường người ta cắt miếng bánh vuông. Bánh được hấp cách thủy cho chín tới và thưởng thức khi bánh nguội. Bánh trứng kiến ăn dẻo, thơm mùi lá vả, béo và ngậy mùi trứng kiến ngon tuyệt lại có hàm lượng đạm cao. Nên rất hợp cho những người muốn cải thiện cân nặng.
