Dải đất Miền Trung là nơi thường được mọi người nhắc đến với sự ví von đơn giản nhưng giàu ý nghĩa bởi sự khác biệt đến từ điều kiện tự nhiên, địa hình, khí hậu và cho đến con người. “Chiếc đòn gánh trĩu oằn”, “lão nông khòm lưng khó nhọc” hay “khúc ruột miền trung”… hình ảnh của một dãi đất hẹp, eo thắt đến tận cùng và đầy khổ ải bởi” nắng nẻ mưa nguồn”.
Yếu tố tự nhiên khác biệt như vậy nên đã hình thành nét đặc sắc văn hóa Miền Trung và con người riêng biệt nơi đây. Là nơi được nhiều người biết đến với các sắc thái văn hóa vô cùng đa dạng và phong phú, được biểu hiện qua các kho tàng văn học truyền miệng, qua những màn nghệ thuật cồng chiêng hay các lễ hội truyền thống đặc sắc, đậm chất vùng miền. Dải đất miền Trung xứng đáng là một trong những vùng đất lý tưởng để có thể tìm hiểu và khám phá.
Văn hóa ẩm thực ở dải đất miền Trung
Văn hóa ẩm thực ở Huế được chia ra làm hai loại khác nhau là ẩm thực Cung đình và ẩm thực dân Dân gian. Dù là cao lương mỹ vị hay dân dã mộc mạc thì đều làm say lòng thực khách ngay từ lần thưởng thức trước tiên. Một vài món ăn đặc sản của miền Trung được nhiều khách du lịch yêu thức như mì quảng, cao lầu, bánh bèo, bún bò Huế, bánh bột lọc, chả RAM.
Du lịch tới nhiều nơi nhưng phải đến khi thưởng thức ẩm thực của mỗi vùng, mọi người mới thấy rõ sự khác biệt đầy tinh tế, tạo nên bản sắc riêng cho nền ẩm thực Việt. Mọi món ăn Việt Nam luôn được đánh giá là vô cùng phong phú, từ Bắc vào Nam, mỗi một miền đất đều để lại những đặc sản riêng.
Có khả năng nhận thấy rằng ẩm thực chính là một phần cần thiết giúp mang lại sự khác biệt và ấn tượng cho văn hóa miền Trung nói riêng và văn hóa nước ta nói chung. Ẩm thực miền Trung tương đối cầu kỳ, chú trọng từ hình thức, cách giải thích cho đến tên gọi món ăn. Nổi bật nhất là Huế – nơi được xem là cái nôi của ẩm thực miền Trung.
Phong tục tập quán rất khác biệt
Cùng với nền ẩm thực phong phú cùng những món ăn hấp dẫn du khách ngay từ lần đầu thử. Thì phong tục tập quán cũng là một phần góp phần tạo nên sự đặc sắc; riêng biệt cho văn hóa miền Trung. Giống như khu vực Bắc Bộ hay Nam Bộ. Thì những phong tục ở miền Trung được thấy rõ nét qua dịp Tết Nguyên Đán.
Về mâm ngũ quả thì người dân nơi đây không quá câu nệ hình thức, ý nghĩa. Mà chủ yếu dựa vào sự thành tâm dâng kính tổ tiên. Ở miền Trung, trên bàn thờ tổ tiên hay trong mâm cỗ đầu xuân. Thì bánh tét luôn bày tỏ hồn quê, là nhịp cầu gắn kết con cháu với tổ tiên. Cũng như sợi tình kéo người thêm bền chặt.
Bên cạnh đấy, miền Trung cũng có tục “xông đất” vào sáng mồng một. Những gia đình sẽ thường nhờ người lớn tuổi còn mạnh khỏe, có vai vế và uy tín trong xã hội hoặc những đứa trẻ thông minh, hoạt bát, vui vẻ đến “xông đất” đầu năm mới. Vào sáng mùng một, cả nhà hay được đánh thức bởi niềm vui năm mới. Mọi người thường đến thăm và chúc Tết bà con họ hàng gần xa.
Các lễ hội sôi động ở dải đất miền Trung
Nước ta là một đất nước có nền văn hóa đặc trưng, phong phú. Mang những hương vị riêng của từng vùng miền từ Bắc, Trung, Nam. Những lễ hội độc đáo, nổi bật ở miền Trung thường xảy ra vào dịp đầu năm mới. Kéo dài từ ngày 4 tháng Giêng đến 17 tháng Giêng. Mang đậm bản sắc dân tộc với nhiều hoạt động đặc sắc. Nếu ở phía Bắc thu hút mọi quan khách tham gia với lễ hội chùa Hương đầu năm. Thì miền Trung thu hút ấn tượng sâu sắc lớn với mọi người thông qua lễ hội Cầu Ngư.
Đây là một lễ hội đã tạo bản sắc riêng biệt cho văn hóa miền Trung. Với những lễ nghi đặc sắc, phong phú. Mà không có địa điểm nào trên đất nước Việt Nam có được. Lễ hội Cầu Ngư là một phong tục tập quán được xem như nét tinh hoa văn hóa đặc sắc của các ngư dân vùng biển Việt Nam. Cùng đấy, nhiều lễ hội nổi bật khác ở miền Trung không thể không kể đến. Như lễ hội Lam Kinh, lễ hội Dinh Thầy Thím.
Kèm theo đó là những giai thoại về sử thi Tây Nguyên
Trong kho tàng văn hóa vùng Tây Nguyên thì không thể nào thiếu được giá trị của sử thi. Có thể nói rằng, sử thi Tây Nguyên là một giá trị tinh thần cao đẹp. Được đồng bào nơi đây lưu giữ trong trí nhớ và được diễn xướng trong các sinh hoạt cộng đồng. Sử thi hình thành trên nền tảng văn hóa, văn nghệ dân gian; thời sơ sử và cổ đại, trước hết trên nền tảng thần thoại.
Thần thoại phản ánh nhận thức của người xưa về thế giới, về nhân loại, về cuộc sống. Do đó, thần thoại thường gắn liền với phong tục, tập quán, các nghi lễ truyền thống và ca múa nhạc nguyên thủy. Tây Nguyên được mệnh danh là chiếc nôi của sử thi Việt Nam. Với trên 20 sử thi của các bộ tộc khác nhau. Đặc biệt là “khan Đam San” của người đồng bào dân tộc Êđê.
Tây Nguyên không chỉ là một vùng đất nổi tiếng; với vẻ đẹp thơ mộng, lãng mạn của cao nguyên hùng vĩ. Mà đây còn là nơi chứa đựng những nét tinh hoa văn hóa độc đáo; mà không một nơi nào có được. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu biết thêm về văn hóa vùng Tây Nguyên nhé.
Văn hóa miền Trung với những nét văn hóa đặc sắc và khác biệt. Giúp góp phần đem lại một bức tranh muôn màu cho nền văn hóa Việt Nam.
Hãy cùng chúng tôi xem thêm những bài viết khác về văn hóa Việt Nam.
